استراتژی Bear Call Spread برای درآمد جاری در بازار رنج و نزولی

 

مقدمه

 

استراتژی Bear Call Spread (بر کال اسپرد) یکی از استراتژی‌های ترکیبی (Multi Leg) اختیار معامله است و مناسب تریدرهایی است که دیدگاهی رنج تا نزولی متوسط نسبت به دارایی پایه دارند. اگر چنین دیدی نسبت به دارایی پایه دارید اما از اجرای استراتژی Short Call می‌هراسید – که البته این هراس منطقیه و نشانه عقل سلیم شماست! – این استراتژی برای شما مناسب هست چون برخلاف شورت کال، ریسک محدودی دارد. این ریسک محدود هم در قالب دریافت پریمیوم کمتر انجام می‌شود.

 

نکات کلیدی استراتژی Bear Call Spread:

• غالبا از اثر فرسایش زمانی و کاهش قیمت دارایی پایه سود می‌برد.
• در مقایسه با شورت کال ریسک محدودی داشته و پریمیوم دریافتی آن کمتر است.
• به نظر شخص من، کاربرد چندانی در بازار کریپتو ندارد. اما چون جزئی از استراتژی‌های مهمتری هست (Short Iron Butterfly و Short Iron Condor)، فراگیری‌ش لازم است.

 

بهترین زمان برای استفاده از استراتژی Bear Call Spread:

• زمانی که انتظار رنج زدن یا کاهش اندک در قیمت دارایی پایه را دارید.
• هنگامی که دارایی پایه در سطوح مقاومتی قرار دارد.
• وقتی از اجرای استراتژی Short Call می‌ترسید!

 

استراتژی Bear Call Spread چیست؟

 

استراتژی Bear Call Spread یک استراتژی درآمدزا با سود و زیان از پیش تعریف شده است. این استراتژی از نوع نت کردیت اسپرد (Net Credit Spread) است، به این معنی که در زمان ورود به معامله، شما پرمیوم دریافت می‌کنید. هدف اصلی ای استراتژی محدود کردن ریسک نامحدود در  استراتژی Short Call است. درنتیجه‌ی محدود کردن این ریسک، پریمیوم دریافتی شما هم کاهش می‌یابد.

اگر با آپشن‌ها آشنایی ندارید، مقاله قرارداد اختیار معامله (Option) دقیقاً چیست؟ را بخوانید.

استراتژی Bear Call Spread شامل دو لِگ (Leg) است که هر دو از نوع کال بوده و تاریخ انقضای یکسانی دارند:

• فروش 1 قرارداد کال با قیمت اعمال پایین‌تر: این کال لگ اصلی نزولی شما را تشکیل می‌دهد که بابت آن پریمیوم دریافت می‌کنید.
• خرید 1 قرارداد کال با قیمت اعمال بالاتر: این کال دارای قیمت اعمال بالاتری نسبت به کال فروخته شده است و ریسک معامله را محدود می‌کند.

 

زمینه و منطق استفاده

چشم‌انداز (Outlook): با استفاده از استراتژی Bear Call Spread، چشم‌انداز شما نزولی یا رنج است و شما به درجازدن یا کاهش اندک قیمت دارایی پایه اعتقاد دارید.

منطق (Rationale): هدف اصلی این استراتژی، کسب درآمد در بازار رنج یا نزولی است. اما انتظار ندارید که این نزول، قابل توجه یا حتی متوسط باشد. چراکه در صورت انتظار کاهش قابل توجه، استراتژی Long Put انتخاب مناسب‌تری است. در صورت انتظار کاهش متوسط قیمت دارایی پایه نیز استراتژی Bear Put Spread نسبت به این استراتژی ارجحیت دارد.

این استراتژی در ازای دریافت پریمیوم کمتر نسبت به شورت کال، ریسک پوزیشن را محدود می‌کند. عامل اصلی سود شما، کال فروخته شده است. لذا هرچه این کال به ATM نزدیک‌تر باشد، درآمد شما نیز بیشتر خواهد بود. از طرف دیگر، کال خریداری شده ارزان‌تر بوده (چون قیمت اعمال آن بالاتر بوده و OTMتر است) و ریسک صعودی (افزایش قیمت دارایی پایه) را محدود می‌کند.

 

سود و زیان در استراتژی Bear Call Spread

 

همانند دیگر استراتژی‌ها با سود و زیان از پیش تعریف‌شده، در استراتژی Bear Call Spread نیز حداکثر سود و زیان مشخصی وجود دارد.

 

حداکثر سود (Max Profit)

حداکثر سود شما برابر با خالص پریمیوم پرداختی (Net Credit) در زمان ورود به معامله است. اگر در زمان انقضای قراردادها کال فروخته شده OTM باشد، شما حداکثر سود را می‌برید. این مبلغ، سقف سود شما را تعیین می‌کند، حتی اگر قیمت دارایی پایه به شدت سقوط کند.

 

حداکثر ضرر (Max Loss)

محاسبه حداکثر زیان در این استراتژی برابر است با تفاوت بین قیمت‌های اعمال (استرایک‌ها) منهای پریمیوم دریافتی.

خالص مریمیوم دریافتی – (قیمت اعمال پایین‌تر – قیمت اعمال بالاتر) = حداکثر زیان

 

نقطه سربه‌سر (Breakeven Point)

این استراتژی دارای یک نقطه سربه‌سر بوده که برابر است با قیمت اعمال کال پایین‌تر (فروخته شده) به‌علاوه خالص پریمیوم دریافتی:

خالص پریمیوم دریافتی + قیمت اعمال پایین‌تر (اختیار خرید فروخته‌شده) = نقطه سربه‌سر

برای این که از معامله سود کنید، قیمت دارایی پایه باید پایین‌تر از این نقطه در زمان انقضا قرار گیرد. توجه کنید که این محاسبه سربه‌سری مربوط به زمان انقضای قراردادها است. قبل از رسیدن به زمان انقضا، چون کال فروخته شده همچنان ارزش زمانی دارد، ممکن است قبل از رسیدن به این نقطه سربه‌سری وارد زیان شناسایی‌نشده شوید.

 

یونانی‌ها (Greeks) و تاثیر آن‌ها بر استراتژی Bear Call Spread

 

درک یونانی‌ها برای مدیریت مؤثر یک استراتژی آپشن حیاتی است، زیرا آن‌ها حساسیت موقعیت شما را نسبت به عوامل مختلف بازار از جمله حرکت قیمت، زمان تا انقضا و نوسانات نشان می‌دهند.

 

دلتا (Delta)

دلتا در استراتژی Bear Call Spread منفی است. این بدان معناست که کاهش قیمت دارایی پایه برای این پوزیشن مفید است و به احتمال سودآوری آن را بالا می‌برد. دلتا در بین قیمت‌های اعمال بیشترین سرعت را دارد و وقتی آپشن عمیقاً در سود (ITM) یا خارج از سود (OTM) است، سرعت آن کاهش می‌یابد. به عبارت دیگر، این استراتژی به تغییرات قیمت دارایی پایه حساسیت بیشتری دارد.

 

تتا (Theta)

تتا در این استراتژی مقادیر مختلفی (مثبت و منفی) دارد اما غالبا مثبت است. از آنجا که فرسایش زمانی بیشترین تاثیر را روی آپشن‌های ATM دارد، اگر قیمت دارایی پایه به لگ فروخته‌شده نزدیک‌تر باشد، تتای پوزیشن مثبت می‌شود که به نفع پوزیشن است. اما اگر قیمت دارایی پایه به لگ خریداری‌شده (بالاتر) نزدیک‌تر باشد، تتای پوزیشن ممکن است مثبت شود که به ضرر شما است. اما اینها به چه معناست؟

این رفتار تتا به ما می‌گوید که اگر قصد بستن پوزیشن قبل از رسیدن به انقضا را داریم، بهتر است که قیمت‌های اعمال لِگ‌ها خیلی به هم نزدیک “”نباشد””!

 

وگا (Vega)

وگا نشان‌دهنده حساسیت به نوسانات است. وگا نیز برای این استراتژی مقادیر مختلفی خواهد داشت. از آنجاکه وگا برای آپشن‌های ATM بیشترین مقدار را دارد، اگر قیمت دارایی پایه نزدیک به قیمت اعمال لگ فروخته شده باشد (یعنی پوزیشن ITM باشد)، به ضرر موقعیت است. اما اگر قیمت دارایی پایه نزدیک به قیمت اعمال لگ خریداری‌شده باشد (یعنی پوزیشن ATM یا اندکی OTM باشد)، وگا مثبت شده و به نفع موقعیت خواهد بود.

 

گاما (Gamma)

گاما (شتاب دلتا) در استراتژی Bear Call Spread، بالاتر از قیمت اعمال کال خریداری شده (higher strike) و پایین‌تر از قیمت اعمال کال فروخته شده (lower strike) اوج می‌گیرد. گامای مثبت نشان می‌دهد که دلتای پوزیشن در جهت حرکت سودمند دارایی پایه (حرکت نزولی دارایی پایه در این استراتژی) افزایش می‌یابد. 

 

مزایا و معایب استراتژی Bear Call Spread

 

استراتژی Bear Call Spread، مانند هر استراتژی معاملاتی دیگری، دارای نقاط قوت و ضعف خاص خود است که معامله‌گران باید به دقت آن‌ها را در نظر بگیرند.

 

مزایا

• ریسک تعریف شده: حداکثر ریسک شما از ابتدا مشخص و محدود است. این یک مزیت بزرگ نسبت به استراتژی Short Call است که در آن ریسک نامحدود است. 
• قابلیت کسب درآمد در بازار رنج و نزولی: این یکی از معدود استراتژی‌هایی است که می‌توان با آن در بازار رنج و نزولی درآمد کسب کرد (برخلاف استراتژی‌های Short Straddle و Short Strangle که فقط در بازار کم‌نوسان و کم‌تحرک جواب می‌دهند.
• مستقل از نوسان (Volatility Neutral): همانند سایر اسپردها، این استراتژی نیز مستقل از نوسان بوده و هم در بازار کم‌نوسان و هم پرنوسان می‌توان از آن استفاده کرد.

 

معایب

• نسبت ریسک به ریوارد نامطلوب: حداکثر ضرر معمولاً بیشتر از حداکثر سود است.
• عدم تناسب با بازار کریپتو: چون بازار کریپتو (مخصوصا بیتکوین و اتریوم) در بلندمدت صعودی هستند، این استراتژی در بلندمدت در بازار کریپتو سودآور نخواهد بود. از طرف دیگر، چون کاهش قیمت‌ها در بازار کریپتو نیز معمولا ملایم نیست، لذا در این شرایط هم استراتژی Bear Put Spread گزینه مناسب‌تری نسبت به این استراتژی است.
• پیچیدگی نسبی: این استراتژی برای معامله‌گران متوسط مناسب بوده و ممکن است برای تازه کاران کمی پیچیده باشد.

 

مثال ترید با استراتژی Bear Call Spread

 

فرض کنید قیمت فعلی اتریوم (ETH) برابر با 4000 دلار است. شما انتظار رنج زدن یا کاهش ملایم قیمت در ETH را دارید و تصمیم می‌گیرید از استراتژی Bear Call Spread استفاده کنید. هر قرارداد اختیار معامله اتریوم، کنترل 1 واحد ETH را فراهم می‌کند.

در نتیجه شما یک ستاپ Bear Call Spread را با جزئیات زیر اجرا می‌کنید:

• قیمت فعلی اتریوم: 4000 دلار
• فروش کال پایین‌تر: فروش 1 قرارداد کال با قیمت اعمال 4200 دلار با پریمیوم 235 دلار
• خرید کال بالاتر: خرید 1 قرارداد کال با قیمت اعمال 4500 دلار با پریمیوم 150 دلار
• تاریخ انقضا: 21 روز (مثلاً 21 روز از امروز)

 

محاسبات

• نت دبیت (Net Credit) یا خالص پریمیوم دریافتی: 150 دلار (پریمیوم خرید) – 235 دلار (پریمیوم فروش) = 85 دلار
• حداکثر سود: برابر است با خالص پریمیوم دریافتی = 85 دلار
• حداکثر ضرر: خالص مریمیوم دریافتی – (قیمت اعمال پایین‌تر – قیمت اعمال بالاتر) = 85 – (4200 – 4500) = 215 دلار
• نقطه سربه‌سر (Breakeven): خالص پریمیوم دریافتی + قیمت اعمال پایین‌تر (اختیار خرید فروخته‌شده) = 85 + 4200 = 4285 دلار

 

 

سناریوهای مختلف در زمان انقضا

 

1. قیمت ETH مساوی یا کمتر از 4000 دلار باشد (مثلاً 3900 دلار در زمان انقضا)

در این حالت هر دو آپشن OTM شده و بی‌ارزش منقضی می‌شوند. در این وضعیت شما کل پریمیوم دریافتی را نگه می‌دارید که همان وضعیت حداکثر سود است.

 

2. قیمت ETH در نقطه سربه‌سر (4285 دلار) قرار می‌گیرد

در این حالت اختیار خرید فروخته شده  ITM و دارای 85 دلار ارزش ذاتی است. این مقدار برابر با خالص پریمیوم دریافتی شما است. به عبارت دیگر شما 85 دلار دریافت کردید و در زمان تسویه نقدی نیز 85 دلار پرداخت خواهید کرد. این یعنی بازدهی شما صفر بوده که همان تعریف نقطه سربه‌سر است.

 

3. قیمت ETH فراتر از نقطه سربه‌سر می‌رود (مثلا 4400 دلار)

در این وضعیت داریم:

• کال فروخته شده: این آپشن ITM بوده و 200 دلار ارزش ذاتی دارد.
• کال خریداری شده: این آپشن OTM بوده و بی‌ارزش منقضی می‌شود.
• زیان خالص: برابر است با خالص پریمیوم دریافتی – ارزش ذاتی کال فروخته شده = 85 – 200 = 115 دلار

 

4. قیمت ETH فراتر از قیمت اعمال بالاتر می‌رود (مثلاً 4800 دلار در زمان انقضا)

در این حالت کال خریداری شده نیز ITM شده و زیان شما را محدود می‌کند:

• کال فروخته شده: این آپشن ITM بوده و 600 دلار ارزش ذاتی دارد.
• کال خریداری شده: این آپشن نیز ITM شده و 300 دلار ارزش ذاتی دارد.
• زیان خالص: برابر است با خالص پریمیوم دریافتی – (ارزش ذاتی کال خریداری شده – ارزش ذاتی کال فروخته شده) = 85 – 300 – 600 = 215 دلار

این سناریو نشان‌دهنده وضعیت حداکثر ضرر می‌باشد. به عبارت دیگر، هرچه قیمت اتریوم از قیمت اعمال بالاتر (کال خریداری شده) فراتر رود، زیان شما محدود بوده و از 215 دلار بیشتر نمی‌شود.

 

قواعد کلی برای ترید با استراتژی Bear Call Spread

 

برای موفقیت در استراتژی Bear Call Spread، انتخاب دارایی پایه و آپشن مناسب اهمیت زیادی دارد. مهمترین مواردی که باید به آن‌ها توجه کنید عبارتند از:

 

شرایط بازار

• انتظار کاهش متوسط: این استراتژی زمانی ایده‌آل است که شما انتظار کاهش متوسط یا درجا زدن قیمت در دارایی پایه را دارید.
• سطوح مقاومت: هنگامی که دارایی پایه در سطوح مقاومتی قرار دارد و یا الگوهای تکنیکال نزولی را نشان می‌دهد، استفاده از این استراتژی مناسب است.
• روند نزولی: اطمینان حاصل کنید که روند دارایی پایه نزولی است و قیمت دارایی پایه زیر ناحیه مقاومتی مشخصی قرار دارد.

 

معیارهای انتخاب آپشن‌ها

• احتمال سودآوری (Profit Probability): به دنبال آپشن‌هایی با احتمال سودآوری بالای 80% باشید.
• زمان باقیمانده تا انقضا (Days to Expiry – DTE): انتخاب آپشن‌هایی با 30 روز مانده به انقضا یا نهایتا 45 روز توصیه می‌شود. در این بازه زمانی، فرسایش زمانی شدت گرفته و ارزش آپشن فروخته شده را به سرعت کاهش می‎دهد.

اگر می‌خواهید این قواعد را در عمل ببینید و ترید آپشن‌های کریپتو را به شکل واقعی تجربه کنید، دوره آموزش آپشن کریپتو از صفر تا سود را ببینید!

 

یافتن موقیعیت‌های مناسب برای استراتژی Bear Call Spread با نرم‌افزار دیده بان آپشن کریپتو

 

یافتن موقعیت‌های مناسب برای استراتژی Bear Call Spread نیازمند تحلیل دقیق روندهای بازار و دارایی‌های پایه است. نرم‌افزار دیده بان آپشن کریپتو در این موارد به شما کمک کرده و این امر را برای شما آسان می‌کند.

برای یافتن سیگنال‌های پرپتانسیل برای استراتژی Bear Call Spread، می‌توانید طبق رویه زیر عمل کنید:

 

1. وارد صفحه دیده بان استراتژی Bear Call Spread شوید

برای این کار، در هر صفحه‌ای از نرم‌افزار که هستید، روی گزینه Strategies در منوی بالای نرم‌افزار کلیک کنید. سپس از زیرمنوی ظاهر شده، گزینه مربوط به Bear Call Spread را انتخاب کنید.

 

 

2. روند دارایی پایه را تحلیل کنید:

در صفحه دیده بان استراتژی Bear Call Spread، بخشی با عنوان Asset Sentiment وجود دارد. در این بخش، می‌توانید دارایی پایه مورد نظر (مثلاً اتریوم) را انتخاب کنید و دید کاملی از وضعیت تکنیکال آن در تایم‌فریم‌های مختلف بدست آورید.

 

 

برای استراتژی Bear Call Spread، شما باید به دنبال نشانه‌هایی از ضعف، الگوهای نزولی یا برخورد به سطوح مقاومت باشید. این نشانه‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• روند نزولی قوی یا متوسط: دارایی‌هایی که در تایم‌فریم‌های بالا (هفتگی، روزانه، 4 ساعته) روند نزولی واضحی دارند، گزینه‌های مناسبی هستند.
• رسیدن به سطوح مقاومت: دارایی‌هایی که به سطوح مقاومت قوی برخورد کرده‌اند و انتظار می‌رود از آنجا برگردند.
• الگوهای تکنیکال نزولی: به دنبال الگوهایی مانند سقف‌های دوقلو، الگوهای سر و شانه نزولی، یا شکست خطوط حمایت باشید.

به طور ایده‌آل، ما به دنبال وجود دو یا سه وضعیت Bearish مربوط به تایم‌فریم‌های بالا (هفتگی، روزانه، 4 ساعته) در کنار هم هستیم.

علاوه بر ترکیب فوق، باید به چارت دارایی پایه در بازار اسپات نگاه کنید و مطمئن شوید که مطمئن شوید که شرایط فعلی با دیدگاه نزولی شما همخوانی دارد. اطمینان حاصل کنید که قیمت نزدیک حمایت قوی در تایم‌فریم‌های بالا نباشد چراکه ممکن است جلوی نزول بیشتر را گرفته و قیمت را صعودی کند.

 

3. به قواعد کمّی فیلتر کردن سیگنال‌ها دقت کنید:

در صفحه مربوط به هر استراتژی، بخش‌هایی برای “قواعد کمی ترید” و “نکات مهم” وجود دارد. برای استراتژی Bear Call Spread، این بخش‌ها عبارتند از Screening for Bear Call Spread (برای قواعد کمّی) و Trade Considerations (برای سایر نکات مهم).

 

 

همانطور که در بخش Screening for Bear Call Spread مشخص است، در استراتژی Bear Call Spread بهتر است به دنبال آپشن‌هایی با شرایط زیر باشیم:

• احتمال سودآوری (Profit Probability): به دنبال آپشن‌هایی با احتمال سودآوری بالای 80% باشید.
• زمان انقضا (Days to Expiration): حداکثر باید 30 روز یا کمتر تا انقضا باشد. این بازه زمانی، جایی است که فرسایش زمانی شدت گرفته و ارزش زمانی آپشن‌ها به شدت کاهش می‌یابد.

 

4. آپشن‌ها را به ترتیب احتمال سودآوری مرتب کنید:

آخرین بخش در صفحه هر استراتژی، جدول دیده بان آن استراتژی است که برای استراتژی Bear Call Spread، نام آن Bear Call Spread Screener است. این جدول شامل داده‌های مهمی برای هر قرارداد آپشن است.

 

 

برای یافتن سریع موقعیت‌های مطلوب، می‌توانید داده‌های جدول را بر اساس ستون Profit Prob. % (درصد احتمال سودآوری) به صورت نزولی مرتب کنید. برای این کار، روی عبارت سرستون Profit Prob. % دو بار کلیک کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا به سرعت قراردادهایی با بالاترین احتمال سودآوری را مشاهده و بررسی کنید.

به طور پیش‌فرض، داده‌های جدول دیده بان‌ ترتیب خاصی ندارد. اما می‌توانید سطرها را به هر ترتیبی که خواستید مرتب کنید. با کلیک اول روی هر ستون، سطرهای جدول به ترتیب صعودی آن ستون مرتب می‌شود. با کلیک دوم روی همان ستون، سطرهای جدول به ترتیب نزولی آن ستون مرتب می‌شود. با کلیک سوم روی هر ستون نیز مرتب‌سازی خنثی شده و داده‌ها به طور پیش‌فرض نمایش داده می‌شود.

در نتیجه، کافی است که روی ستون Profit Prob. % دو بار کلیک کنید تا به راحتی ببینید که آیا قراردادی با احتمال سودآوری بیش از 80% وجود دارد یا خیر.

 

نتیجه‌گیری

 

استراتژی Bear Call Spread یک استراتژی درآمدزا برای معامله‌گرانی است که دیدگاه نزولی متوسطی نسبت به دارایی پایه دارند. این استراتژی به شما امکان می‌دهد تا با ریسک تعریف‌شده، از کاهش قیمت دارایی پایه درآمد کسب کنید. برخلاف استراتژی Short Call، ریسک این استراتژی با یک خرید کال در اعمال بالاتر محدود می‌شود. از طرف دیگر، پریمیوم دریافتی نیز نسبت به استراتژی Short Call کمتر خواهد بود.

این یکی از استراتژی‌های درآمدزا و کم‌ریسک است که در بازارهای کم‌جان و نزولی می‌تواند مفید باشد. دوره‌های نزولی دو ساله بازار کریپتو (Crypto Winter) زمان مناسبی برای کسب درآمد با این استراتژی است و با ستاپ درست در این زمان‌ها، می‌توان انتظار  Win Rate بالایی از استراتژی Bear Call Spread داشت.

 

سلب مسئولیت و هشدار جدی!

در بازارهای سرمایه، رسیدن به قطعیت بالای 65٪ در پیش‌بینی قیمت در آینده و رفتار آن تقریبا غیرممکن است! پس همواره آگاه باشید که در ایده‌آل‌ترین شرایط ممکن، حداقل 40٪ احتمال دارد که حرکت بعدی شما اشتباه بوده و ختم به ضرر شود. همچنین، بدانید که این احتمال 40٪ ناخوشایند، از نظر آماری عدد بسیار بالایی است! لذا همواره مدیریت ریسک را جدی بگیرید و برای عجیب‌ترین و بدترین شرایط آماده باشید.

این مقاله صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید به عنوان مشاوره مالی یا سرمایه‌گذاری تلقی شود. معامله قراردادهای اختیار معامله ریسک بالایی دارد و ممکن است منجر به از دست رفتن بخش قابل توجهی یا تمام سرمایه شما شود. حتماً قبل از ترید آپشن‌ها، با استراتژی‌های استاندارد این قراردادها و بنیادهای بازار دارایی‌های پایه آن آشنا شوید. ابتدا با پول مجازی و سپس با حداقل پول حقیقی ممکن تمرین کنید!